JAGONET galde-erantzunak

Hitz elkartuak: egile-eskubide / egilearen eskubide; jangela-araudi / jangelako araudi

Zer ezberdintasun dago hitz elkartu bidez osaturiko formaren eta <izlag. + iz.> egiturarekin eraturikoaren artean? Adibidez, hauen artean:

egile-eskubideak / egilearen eskubideak

jangela-araudia / jangelako araudia

Nola txertatzen ditugun bikote horiek esaldian, izan litezke parekoak edo izan litezke esanahi desberdinekoak. Parekoak dira balio generikoan ari garenean; desberdinak, esapideari balio konkretua edo partikularra eman nahi diogunean.

Txertatzen ditugun esaldiaren arabera, balio generikoa izaten dute batzuetan bere osotasunean, eta, orduan, jakina, parekoak dira: Egile-eskubideak beti hartu behar dira kontuan / Egilearen eskubideak beti hartu behar dira kontuan. Beti errespetatu behar da jangela-araudia / Beti errespetatu behar da jangelako araudia.

Balio konkretu edo partikularra eman nahi zaionean sortzen da zalantza. Halakoetan:

- Hitz-elkarteak ez du tokirik, mugatzaileak (elkarketako lehen izenak) ezin baitu inoiz balio partikularrik hartu; beti da generikoa. Horren arabera, Ez dituzte nire egile-eskubideak errespetatu esan dezakegu, elkarketako lehen hitzak balio generikoa duelako; baina desegokia da *Iruñeko egile-eskubideak esatea egile jakin bati buruz ari bagara (Iruñeko egilearen eskubideak esan beharko genuke).

- Lehen izenari balio konkretu edo partikularra eman nahi diogunean, beraz, kasu-marka edo atzizkia (-(e)ko/-(r)en) sartu beharra dago: 2021-22 ikasturtearen hasierako esleipena / *2021-22 ikasturte-hasierako esleipena. Iruñeko egilearen eskubideak errespetatu behar dira. / *Iruñeko egile-eskubideak errespetatu behar dira.

Gorabehera berdina daukagu galderako bigarren adibide-bikotearekin:

- Izan litezke parekoak, balio generikoan: Jangela-araudiak dio… / Jangelako araudiak dio…

- Hitz-elkartea denean beti balio generikoa du: Eskoletako jangela-araudi guztiek ezaugarri berdintsuak dituzte.

Jangela hitzari balio konkretua eman nahi diogunean, kasu-marka edo atzizkia (-(e)ko/-(r)en) jarri beharra dago: Gure jangelako araudiak dio…

 

Data: 2024-07-15

Informazio gehigarria:

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, morfologia > kasu-markak, lexikoa > hitz elkartuak, lexikoa > hitz elkartuak

Unitate-mota: hitzak > izenak, hitzak > izenak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper