Egoki egina al dago adibideokin egin den zuzen/oker sailkapena?

Bizitzari zentzua emateko, fedea hartu zuen oinarri (zuzen)

Bizitzari zentzua emateko, fedea hartu zuen oinarritzat (oker)

Zure erabakia ontzat eman dugu (zuzen)

Zu zinen, beraz! Bada, nik Olegiko Patxitzat utzi zintudan (zuzen)

Maisutzat hartu eta apaiza izaki (zuzen)

Txomin hartu dugu musika-irakasletzat (oker)

Txomin hartu dugu musika-irakasle (zuzen)

-tzat prolatiboa sarri askotan oker erabiltzen ote dugun susmoa daukat. Gauza segurua eta ziurra denean, uste dut ez dela prolatiboa erabili behar, beti ez behintzat, uste edo iritziarekin baizik.

Bestalde, hemen sartu dut beste zalantza bat ere, predikatu osagarriei baitagokie hau ere:

Mariaje hartu dugu laguntzaile bezala (oker)

Mariaje hartu dugu laguntzaile (zuzen)

Egoki egina al dago adibideokin egin dugun zuzen/oker sailkapena?

honako erabakiekin (oker?)

honako erabakiokin (zuzen)

honako erabaki hauekin (zuzen)

Badakit Ba al dator beste inor? galdera zuzena dela, baina Ba al dator norbait gehiago? ere zuzena al da?

Eskolako ikasliburu batean, honako galdera hau agertzen da:

9. ________________ gorrotoa mantentzen dutenetakoa naiz

a) Heriotzaraino

b) Heriotzagandiko

c) Heriotzarainoko

Onartzen den erantzuna hirugarrena da: c). Zergatik dago gaizki a) erantzuna?

Beste zenbait ariketatan ere, eta beti toki horretan, hau da, izenlagunaren tokian, -ko duena izaten da hautatu behar dena, -rako, -rentzako, -rekiko, -rengatiko..., bertzeak txartzat jotzen baitira. Zer arrazoi dago -ko gabekoak gaitzesteko?

Nola behar du:

Barakaldoko nire laguna ala Nire Barakaldoko laguna?

Patxi nire lehengusuarekin ala Nire lehengusu Patxirekin?

Sintagmen arteko juntadura dela eta, nahikoa arautua gelditu da nola jokatu behar den izenordainekin, nola sintagma singularrekin eta nola sintagma pluralekin. Baina izen bereziak direnean juntatu nahi ditugunak nola jokatu behar dugu? Zuzenak al dira hauek guztiak?

Leirek eta Enekok garbitu dute autoa.

Leire eta Enekok garbitu dute autoa.

Leire eta Enekoren artean garbitu dute autoa.

Leireren eta Enekoren artean garbitu dute autoa.

Molde hauetan, zein dira aukera egokiak?

a) Hiru urtean / hiru urtetan; bost egunean / bost egunetan

b) Handik bost urtera / bost urtetara

c) Bi egunez, bi egunetan ala bi egun egon gara? Astebetez, astebetean ala astebete egon gara?

Bi metroko aldea dago hemendik hara da araua. Baina beste honetan nola esan behar genuke: Beasaindik hiru kilometrora dago Ataun ala Beasaindik hiru kilometrotara dago Ataun?

Aitak auto berria erosi du (zuzen)

Aitak auto berri bat erosi du (oker)

Normalean auto bakarra izaten dugu; beraz bat, sarriegitan, batere beharrik gabe erabili ohi dugu. Baina, halabeharrez, bigarren automobila balitz, Aitak beste auto bat erosi du izango litzateke esaldi zuzena, ezta?

Gaur bero dago, bai; baina: Zopa bero dago ala beroa dago? Babarrunak eder daude ala ederrak daude?