urtzintz
(
L, BN; H;
-rz- Hb,
Dv,
urzinz Lar),
burzintz (
L-sar),
urzainzt (
BN (-inz), S; -inz VocBN),
urtintx (
L-sar),
urtzain (
S (-rz-); H; -añ Dv (BN-bard)),
ursain (
S; SP),
ursai (
Dv),
urtxain (
S; H),
urxain (
S; ürxañ Gèze)
Ref.:
A (ürsain, urtzintz, urzain, urzintz, burzintz); Lh (ürsain, ürxain); Lrq /ürźán'/; EI 385; Satr VocP (urtzintz); Echaide Nav 173.
Estornudo.
v. usin.
Hire ürzain batek emaiten dik lürrari ikhareria.
Chaho AztiB 9.
Haren urzintzak iduri du suko garra.
Dv Iob 41, 9 (41, 10 Ol urzintzak; Ker usiñak, BiblE doministikuek).
Eritasun hartarik bederen, ez da nihun gehiago haurrik hiltzen, zeren urtzintz-aldi guzietan, amak erraiten dion haurrari: --Dominixtekun, haurra! Barb Leg 25.Parisek egiten badu urtzinez, hartzen du sukarrak mundua! SoEg Herr 9-5-1963, 1.
URTZINTZ-BELAR.
"Urzintzbelhar, herbe à éternuer, plante [...] à fleur radiée, qui croît dans les marais" Hb.
URTZINTZ EGIN
(H (s.v. urtzintztea); urzintz Dv; ursain egin SP, ü- Foix; ürtxain e. S ap. Lh; ürxañ e. Gèze; urxin e. H, s.v. urtzintztea;
urzinzgin Ht VocGr 355). "Éternuer" SP, Dv, Foix.
Herrautsa izan dü / belhaunetarano / zoinez ürzintz egin beitü.
"Il a éternué"
.
Arch Gram 71.
(Con bat
).
Altzoan pixka bat hozturik, haurrak egiten du urtzintz bat.
Barb Leg 24.
URTZINTZEZ,
URTZINTZAZ.
"(Está) estornudando, [...] urzinzaz dago" Lar.
Barnera sarthürik herrautsian belhaunetarano egon da üsañez edo ürzintzez bi orenez eta hamazazpi minütaz.
Arch Gram 70.
Ikusten degunean ume bat zerbait berotasun daukana, urzinzas edo domiñustekuka ari dala.
Aran-Bago ManMed 225.