etsimendu
(L, BN ap. A
; Lar, Ht VocGr, H),
etsimentu (Sc ap. A; Gèze).
Desesperación; resignación.
"Desesperarse, etsimenduak hartu
"
Lar.
v. etsipen.
Tr. Documentado en textos septentrionales y, al Sur, en Uriarte, Otaegi, Iraola (55) y Goenaga (Y 1934, 103). En DFrec hay 2 ejs.
Bihotza galtzea, etsimendurat erortzea.
Ch III 7, 3 (v. tbn. etsimendutan erori Dh 129, Jnn SBi 95; etsimenduan erori Laph 42).
[Bekatu mortalak du] mundurat ekarri / Arimen etsimendua.
Monho 108.
Bekhatuko bideak [darama] jujamendu etsimenduz bethe batetara.
Dh 153.
Ez al dakizu irrizkuko gauza dela etsimendua?
"Desperatio" (2 Sam 2, 26). Ur in BOEg 518 (Dv etsiaren gaitza). Zuin dira esparanzaren kuntre desesperazionez edo etsimentüz bekhatü egiten dienak? CatS 42. Denbora berean Judas, ikhusiz Jauna hilzerat kondenatzen zutela, sarthu zen etsimendutan. Etcheberry 269. Eraman du Maria, ura bakarrik utzita, bakarrik bere etsimenduarekin eta bere malkoakin. "Solo con su desesperación"
.
Otag EE
1881b, 114.
Behar othe dugu etsimenduan sartu?
Lap VI (V 1).
Bere etsimentü lazgarrian oihü egin zeion Mariari.
Ip Hil 173.
Bazela Istriako eskualdean aitoren seme bat, etsimenduzko tentazione batekin izigarriko borroka zuena.
Dih MarH 206 (ap. DRA).
Geroztik leize hartan bizi da gaixtoa, / Etsimendu berean alhatuz gogoa.
Ox 77.
Ilhundura bat, etsimenduz guti edo aski belztua.
JE Ber 10.
Etsimenduz beren burua garbitu dutenak.
Larz Iru 142.
Etsimenduak hestutu arte / Jainkoa nuen ahantzi.
Xa Odol 329.
v. tbn. Dv LEd 249. Arb Igand 159. Prop 1906, 166. Lf ELit 315.
ETSIMENDUAN
(Estar, etc.) desesperado.
Orduan humilla eta pobrea izanen dire segurantza oso batean eta supherbioak ikharan eta etsimenduan.
Ch I 24, 4.
Bethi etsimenduan eta errabian! Bethi nigar-marrasketan eta marrumaz.
Dh 167.