oroitze
1.
(
Lar;
-rh- H),
orhitze.
Recuerdo; acto de recordar.
"Recordación"
, "recuerdo" Lar.
Eta [sainduen] representatze edo orhoitze hark debozionoa berretzen eta iratzartzen baiterauku.
Mat 105.
Ifernuan daudenek bere baithan duten damua, urrikia eta orhoitzea.
Ax 594 (V 382).
Orhoitzen bada ere, orhoitze hura eztakion deus balia.
Ib. 204 (V 137).
Urruntzen nitzauzunean / nizaz eztuzu orhitzerik.
O Po 21.
Oroitze on, gauz onen eragille hau.
Mb OtGai I 38.
Erregien bezpera / da ondorengoa, / kristabaren oroitze / denboretakoa.
Echag 198.
Oroitze onek aita naigabez bete, eta alabari negar eragiten zion.
Lard 136.
Eta oroitze onek dakazki malko berriak, estutasun berriak.
Ag Serm 155.
Oroitzezko lore, / laztan biotzeko.
Ldi BB 78.
Illen oroitzez nola illundu / egun aretan gogoa?
Or Eus 408.
Nora zoazeneko oroitze ori etzaizu atertzen.
Or QA 141.
Ango kanpantorrea, / ainbat oroitzez betea.
NEtx LBB 372.
Nere zarrean oroitze utsak / oraindik parrez jartzen nau.
Insausti 113.
Bihotz onez oroitze utsak atsegin ta gustoz urturik bezala uzten du bihotza.Mb JBDev 87.
2.
(H (+ -rh-)),
orhitze.
Memoria.
Gazten espiritiak ezta orhitziak bortxa eztitian.
Bp I 21.
Oarkabe --begi-belarrien oroitzearen oarkabe.
Or QA 140.
Beraz, badugu begi-oroitze, entzun-oroitze, uki-oroitze, usma-oroitze, atse-oroitze esan ditekena.
Ib. 136.
3.
Recuerdo(s), saludo(s).
Erregeren alaba / zorionekoa, / ar ezazu oroitze / Donostiakoa.
Echag 210.
4.
orhitze
(S),
ohitze
(S). Ref.: EI 368. Recordatorio. v. oroigarri.
OROITZEAN,
OROITZETAN
(Precedido de gen.). En lo que me (te, etc.) puedo acordar. "Nere oroitzin ez da olako pago-tronkorik atea (AN-5vill)" Vill (comunicación personal). "Gure oroitzean len etzen emen piñurik (AN-gip-5vill)" Gte Erd 246.
Maltan eztuk gure oroitzetan beste orrelakorik ezagutu.
Etxde JJ 165.
"Nere oroitze guzien or dira, desde que alcanza mi memoria [ahí están] (B)" (Comunicación personal).