(...)
La Txirria [lachírrja]-k 'chorro' adiera duen euskal izena dela garbi dago (cf. Txirrialdea Lergan [Elon Corral de Chirria dugu 1790ean (PRA-Kaseda, 33. k.) eta Elkarten (TCPCI, 324. or.) eta Gulian bizirik dago Txirriaga [chirrjága] toponimoa. Alfonso Irigoyen jaunak Artaxonako "cognomina" aztertzen ari delarik Garcia Yturrico eta Garcia Chirriacoa aipatzen ditu, eta azken hau Pascoal de Chirria "erromantze"-aren ordaintzat jotzen duen arren, ez du deus esaten bi Garcia horien artean izan daitekeen baliokidetasunaz (ikus "Las hablas vascas de Tierra Estella y su onomástica", in DRPLV-III, 163-192. orr.). Eslabako Txirria iturri baten izena dela eta iturrietan txirria dagoela aintzat harturik beharbada ez litzateke arriskugarriegi aipatu Artaxonako bi biztanle horiek bat eta bera baizik ez zirela kontsideratzea.]). Izan ere, duela hogeitamar bat urte arte La Fuente de la Virgen-etik erreten baten bidez [Eslabarrek auzalanean ("de centena") garbitzen zuten urtero ubide hau.] ura ekartzen zen herrira, eta Txirria-n zegoen txirria ("un churruto" gure informatzailearen arabera. Cf. Agezako Txurruta toponimoa)-n betetzen zituzten emakumeek kubo eta pitxerrak. Iribarrenek [VN.] dioenez, inguruko herrietakoek chirrios edo chirriosos deitzen diete eslabarrei, adarra jo nahian dirudienez.
Nolanahi ere den, izen honen 1583ko lehen lekukoak y- nahasgarri bat du hasieran.
Gainerantzeko agerraldi eta eratorri guztietan, ordea, ch- aurkitzen dugu lekune horretan: 1586an Chirria da [Id., 3. k-bis.], eta 1784ean (ikus aurrerago) eta 1820an egungo La Chirria ageri da.
Iturritik jaisten zen uraren soberakina orain urte batzu estali zuten Balsa de Txirria-n biltzen zen. Barrio de Txirria Irigoiena edo Barrio de arriba-n zegoen, eta txurrutaren ondoko etxeek osatzen bide zuten.
Txirria herriaren aldameneko eremua ere bada, hain zuzen ere Artatzea eta Etxeberri-rekin mugatzen duena.
(...)
(...)
OBS.- Según indica Patxi Salaberri (EAEATB), txirria es voz vasca que designa 'chorro" en el habla de la localidad (también emplean churruto). Hasta hace treinta años, desde La Fuente de la Virgen un canal llevaba el agua a la localidad, y en el chorro que existía en Txirria las mujeres aprovechaban para llenar cubos y cántaros.
(...)
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
OV.11 - Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Laburdura: OV.11
Egilea: SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titulua: Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Onomasticon Vasconiae 11
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Bilbo
Data: 1994
Erreferentzia:
Oharrak: NTM bilduma egin zenean, artean argitaratu gabeko doktore tesia.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Laburdura: NA.TM
Egilea: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Titulua: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Lan oharra: 59 liburuki
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Tokia: Iruñea
Data: 1992-1999
Erreferentzia:
Oharrak: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: ofizialtzea
NAN.PR.UNX - San Martin Unxeko protokoloak
Laburdura: NAN.PR.UNX
Egilea:
Titulua: San Martin Unxeko protokoloak
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
JIM.ESTN - Estudios de toponimia navarra
Laburdura: JIM.ESTN
Egilea: JIMENO JURÍO, José María [Roldán Jimeno Aranguren & David Mariezkurrena Iturmendi]
Titulua: Estudios de toponimia navarra
Lan oharra:
Paratzailea: Roldán Jimeno Aranguren & David Mariezkurrena Iturmendi
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Pamiela
Tokia: Iruñea
Data: 2004
Erreferentzia:
Oharrak: Liburuak Jose Maria Jimeno Juríok idatzitako zenbait artikuluren bilduma da, hil ondoan berrargitaratua. ECO zerbitzuak eginiko migrazioa. Liburuaren orrialdea (edota ohar zenbakia) ematen da erreferentzia gisa, baina edozein kasutan ere kontsulta daiteke jatorrizko artikuluaren identifikazioa "testuingurua"n jaso baita.
Badago Patxi Salaberrik eta Roldán Jimenok paratutako edizio eguneratua: Obras Completas de José María Jimeno Jurío 40, Pamiela, 2012.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Laburdura: NA.TOF
Egilea: ZZ. AA.
Titulua: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 2019tik
Erreferentzia:
Oharrak: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Mota: datu baseak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.