Errota - Lekuak - EODA
Errota (Baserri etxea)
Entitatea:
Eraikuntzak/Etxebizitza
Arautzea:
ikerlari baten arautze proposamena
Non:
Lesaka
Kokalekuak:
-
molino del palacio de zabaleta -
(1646)
NAN.EST , LG.2 C.19
Zer:
Non:
Jatorria: NA.TM -
molinacho vezinal -
(1646)
NAN.EST , LG.2 C.19
Zer:
Non:
Jatorria: NA.TM -
errota -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Zer: Oikonimo-osagaia
Non: Euskal Herria
Jatorria: DRPLV -
errota -
(1997)
NA.TM , IL, 214
(...)
OBS.- Se tienen noticias de la existencia de molinos desde la Edad Media. Su posesión fue fuente de conflictos entre los dos linajes más importantes de Bortziriak: Alzates y Zabaletas. En aquella época, los molinos eran objeto de apetencias de los grandes señores para acrecentar su poder sobre la población campesina. En 1380 el señor de Zabaleta cobraba ciertos derechos sobre los molinos de Lesaka. Sin embargo, la propiedad de los molinos estaba en manos de la corona. En 1403 el rey vuelve a tomar para sí el molino de Lesaka, perdiendo el arrendamiento el señor de Zabaleta en favor de Pere Arnaut. Antes de 1426, los alzate gozaban de los "provechos del molino de Lesaca". Pero en 1444, Johan de Gamboa, señor de Alzate, estaba desposeído de los molinos de Lesaka, arrabatándole el arriendo, de nuevo, el señor de Zabaleta. Juan II, en 1462, premia al "fiel e bien amado" señor de Zabaleta con la donación a perpetuidad de los molinos de Lesaka. Durante el siglo XVI los Zabaleta poseían en plena propiedad el molino de Lesaka, llamado "de susso". Sin embargo, es durante esta época cuando se inicia el declive de los viejos linajes en favor de los municipios, que emergen de manera pujante, recuperando la propiedad, no sólo de los molinos, sino de muchas de las fuentes productivas: ferrerías, tejerías, seles... (A. Otazu. Los banderizos del Bidasoa. En BRAH, año 1975, vol. 2). En las Ordenanzas de 1423 se recogen aspectos relativos al moler en los molinos: "ordenaron en razón de los molinos de moler que qualquiere persona que fuere a moler que mola cada uno en bez sin que otro le enbargue ni mezcle echando de suso e el que lo contrario fiziere o le echare de suso al que primero començare a moler ata que aya molido el mezclador, que pague el doble de lo que molia el primero e mas que perda su trigo, la metat para los jurados".
(...)Zer:
Non:
Jatorria: NA.TM -
Errota -
(2019)
NA.TOF , 403136
Zer: Espacio rústico
Non: Lesaka
Jatorria: NA.TOF -
Errota -
(2021)
NA.TOP.ETX , 94516
Zer: Etxea
Non: Lesaka
Jatorria: NA.TOP.ETX
- erróta - (1992-1999) [NA.TM]
- Errota (ofiziala)
- Errota (gaztelania)
UTM:
ETRS89 30T X.603894 Y.4789025
Koordenatuak:
Lon.1º43'12"W - Lat.43º14'48"N
Kartografia:
065-54-A2 [KAT.10]Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
