JAGONET bilaketa

108 emaitza bilaketarentzat

Aditzaren jokabidea: bota (*uretara bota zen / uretara bota zuen bere burua)

Onargarria al da Mutikoa uretara bota zen esaldia? Izan ere, Labayru Hiztegiak dioenez, "bota, da, dau: echar(se), tirar(se), arrojar(se), lanzar(se)" erabil daiteke.

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenordainak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Kuantifikazioa adieraztea: neurtu, pisatu (bi metro luze da, bi kilo pisatzen ditu)

Zein da egokiagoa neurtu aditza erabiltzean: Zenbat luze zara? ala Zenbat neurtzen duzu?

Eta pisatu aditzaren kasuan, zuzena al da Zenbat pisatzen duzu? galdetzea?

Zalantza-mota: morfologia > zenbakiak, lexikoa > kalko baztergarriak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > adjektiboak, hitzak > kalko baztergarriak, joskera > aditz-joskera, joskera > izen-joskera, lokuzioak/kolokazioak, zenbakiak > kardinalak

“Zertaz” adieraztea: -z/-taz (hori egin dutenez /*dutenetaz)

Zuzena al da Hori egin dutenez/dutenetaz hitz egiten ari dira esatea?

Aukera horiek biak zuzenak dira?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, joskera > aditz-joskera

Modua adieraztea: -n, -ka (korrika, pausoan/ibilian)

Korrika ez joateko adierazteko, poliki (joan) esaten diet nik ikasleei. Lankide batzuek oinez edo ibiltzen esaten diete, eta gaizki esana dagoela iruditzen zait niri. Pausoan edo esan beharko genuke?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > esapideak, sintaxia > kalko baztergarriak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > erregimena, hitzak > izenak, joskera > esapideak, joskera > kalko baztergarriak, lokuzioak/kolokazioak

Kuantifikazioa adieraztea: erdi (erdi-prezioan, ?erdi-buelta)

Zenbaitetan honela ikusi izan ditut hauek: erdi-prezioan / erdi prezioan, erdi-buelta / erdi buelta. Zuzenak al dira? Izan ere, halakoak nik beti beste era honetara erabiltzen ditut: prezio-erdian / prezio erdian, buelta-erdia / buelta erdia.

Zalantza-mota: morfologia > zenbatzaileak, lexikoa > hitz elkartuak, ortografia > marratxoa, ortografia > zuriuneak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, karaktereak > markak

Begirunezko tratamenduak: eskerrak ematea eta erantzunak

1) Eskerrak emateko, molde hauetako zein dago ondo?

- Eskerrak

- Ez dago eskerrik (nire lagun baten familian betidanik esan dute horrela, eta nire kolkorako pentsatu izan dut "ez dago eskerrak eman beharrik" esaldiaren laburtzea izango zela...).

- Eskerrik (hau bakarrik sakelakoetan ikusten da, laburtzeko asmoz...)

2) Norbait aurkezten dizutenean, kortesiazko zein esaldi dira egokiak? Gisa honetakoetan, esaterako: Pozten naiz (zu ezagutzeaz), urte askotarako…?

Eta erantzuteko?: berdin?, eskerrik asko? … Balio al du berdin esateak?

Zalantza-mota: sintaxia > esapideak
Unitate-mota: joskera > esapideak

Zenbakiak: frakzio edo zatikiak (erdi bat / *biren bat / *bat biren)

1/2 zatiki edo frakzioari erdia deritzo. Zalantza hau dugu: esan edo irakur al daiteke bat biren modura ere?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, morfologia > zenbakiak
Unitate-mota: joskera > hitz-ordena, zenbakiak > zatikizkoak

Lekua adieraztea: han/bertan

Zein da bertan eta han adberbioen arteko aldea? Zein da bi moduen arteko ezberdintasuna, adibidez, esaldi honetan?: Baionan sortu zen eta han/bertan bizi zen, hil arte.

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > adberbioak, hitzak > determinatzaileak, joskera > esapideak

Hitz elkartuak: Olañeta zuritoa, patxaran txupito bi, pakete bat Lucky

a) Zelan eskatu zurito bat: Mesedez, eman zurito bat Olañeta / Mesedez, eman Olañeta zurito bat / Mesedez, eman Olañeta zuritoa.

b) Zelan eskatu txupitoak: Jarri txupito bat kafe-likore eta txupito bi patxaran / Jarri kafe-likore txupito bat eta patxaran txupito bi / bi patxaran txupito.

c) Zelan eskatu tabakoa: Mesedez, eman Lucky pakete bat / Eman pakete bat Lucky.

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, lexikoa > hitz elkartuak
Unitate-mota: hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, zenbakiak > kardinalak

Begirunezko tratamenduak: on, jaun, andre, doktore

Errespetuzko jardunean, ohiturazkoa izan da on titulua erabiltzea; esaterako, On Luis, herriko apaiza.

Jakin nahi genuke doktore (doktoregoa egin duena), unibertsitateko irakasle, katedradun, mediku eta abarrekin zer estilo gomendatzen duen Euskaltzaindiak. Tradiziozko on tituluarekin batera, erabil daitezke, esaterako, profesore edo doktore? Ala besteren batzuk?

Zalantza-mota: lexikoa > orokorra
Unitate-mota: hitzak > adjektiboak, hitzak > izenak, joskera > hitz-ordena, komunztadura > aposizioak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper