Tituluko hiru molde horien artean, zein da zuzena?

Zein da zuzena ‘elkar maite dute’ esateko: batak bestea maite du / batak bestea maite dute / bata bestea maite dute…?

Genitiboa (NOREN) eta aditzeko kasu gramatikaletako bat (NOR, NORI edo NORK) pertsona bera badira (Geure autoan joango gara, adibidez), genitiboa indartu egin behar omen da; genitibo bihurkaria behar omen du. Hori beti egin beharra dago? Gure autoan joango gara genitibo normala gaizki al dago?

Ezin izan dut inon argitu den bitartean formaren baliokide den deino forma horrela idatzi behar ote den ala, gaurko idazle batzuek egiten duten bezala, deno idatzi behar ote den. Berdin beste hauekin: gareno/gareino, duguno/duguino eta abar. Ba al da horren gainean zerbait erabakirik?

Hona hemen zenbait zalantza:

a) Erdia adierazteko, bi modu aipatzen dira oro har, sei t´erdiak (Hegoaldean), seiak eta erdiak (Iparraldean). Laburpenean, ostera, Hegoaldeko forma baino ez da ageri.

b) Ordu bat eta erdiak ala ordu bat eta erdia?

c) Orduen adibideetan ez dira agertzen honelako kasuak: 13,45tan (?).

d) Nola idatzi: 12.10 ala 12:10?

Ordua nola esan delako arauak (35. araua) erakusten du arazo bat komunztadurarena dela; baina gero ez du aipatu ere egiten. Arazoa konkretuki gertatzen da ordu bataren kasuan, adibidez: ordu bata eta hamar da/dira, ordu bat eta erdiak dira/da? Zein hobetsi behar da kasu bakoitzean?

Euskaltzaindiaren arauetan ontzat ematen dira hirurak eta laurden eta hiru eta laurdenak, biak. Era berean, hirurak eta laurdenetan eta hiru eta laurdenetan ere. Gaizki esana al dago hirurak eta laurdenean, minutuekin egiten den bezala? Eta hamarrak laurden gutxian forma gaizki al dago?

Hizkuntza-erabiltzaile berri gehienen kasuan, arazo nagusia ez da partitiboa baiezko perpausetan nola erabili, baizik eta ez dutela erabiltzen ezezko perpausetan (15. araua eta 30. araua). Kalkoak egiten dira, eta kasurik gehienetan ezezkotasunak daraman orokortasun mugagabe-kutsua galtzen da: edo plurala barra-barra erabiltzen da, edo singular mugatua. Horixe gertatzen da, batez ere, eskolako testuetan.

Beraz, ongi dagoelarik baiezko perpausez esaten dena, goraki esan behar da ezezko perpaus gehien-gehienek dutela partitiboa, eta, agian, argitu noiz den ezezko perpausetan beharrezkoa partitiboa.

Zuzenak al dira honako esaldi hauek?:

Ana, Mikel, Jon, Carlos eta ni joan gara.

Ana, Mikel, Jon, Carlos eta bostok joan gara.

Ana, Mikel, Jon, Carlos eta denok joan gara.

Ana, Mikel, Jon, Carlos eta guztiok joan gara.

Ana, Mikel, Jon, Carlos eta orok joan gara.

Zuzena al da Bakio udalerria, Bilbo hiria eta abar esatea, ala Bakioko udalerria, Bilboko hiria osorik esan behar da beti?