![](/dok/testu-bankua/literatura/014/images/image1.jpg)
Bizenta Mogel kalea Gasteizen.
![](/dok/testu-bankua/literatura/014/images/image2.jpg)
Irakurle euskaldunari
Badakit, enzunaz beste gabe, neskatx gazte baten izena dagoala itxatsirik liburutxo onen aurrean, jardungo dutela siñuka ez gutxik, diotela beren artean, iñoren lumaz janzi nai duela bela txikiak; au da, besten bearrak artu nai ditudala neretzat: ez dagokiola neskatxa bati bururik ausitze liburugiñen: asko duela gorua, naiz jostorratza zuzen erabiltzea. Nola nik siniserazoko diet askori, euskeratu ditudala erdaldun jakitunak argiratu dituzten ipuiak? Nolako arrotasuna berriz latiñezko itzkuntzarekin liburu onen asmoa agertzea? Orretarako bear litzake jakitea euskera, gaztelania, eta latinezko iru izkuntzak. Zein gauza sinisgaitza neskatxa bategan! [...] Arbezate bada euskaldunak, neskatxa baten emaitza, edo presente au. Gauza onik badago, esan dezatela iñorena dala, ez nerea; okerrik badakuste egotzi neri gañera; berdin arteak ez du emango sagarrik. [...] Zortzi urte nituenean ekusirik nere neba, edo anaia ikasten asi zala gure osabarekin latiñezko izkerea, jarri zitzatan buruan ikasi bear nuela nik ere. Ala, buruari neke gogorrik eman gabe, loari bere orduak emanda, ta zigor zaurigarriaren beldurrik ez nuela, jolasez bezela, irten nuen nere asmoarekin.
Irakurle euskaldunari
Badakit, entzunaz beste gabe neskatxa gazte baten izena dagoela itsatsirik liburutxo honen aurrean, jardungo dutela sinuka ez gutxik, diotela beren artean inoren lumaz jantzi nahi duela bele txikiak; hau da, besteren beharrak hartu nahi ditudala niretzat; ez dagokiola neskatxa bati bururik haustea liburugintzan; asko duela gorua nahiz jostorratza zuzen erabiltzea. Nola nik sinetsaraziko diet askori euskaratu ditudala erdaldun jakitunek argitaratu dituzten ipuinak? Nolako harrotasuna, berriz, latinezko hizkuntzarekin liburu honen asmoa agertzea? Horretarako behar litzateke jakitea euskara, gaztelania eta latinezko hiru hizkuntzak. Zein gauza sinesgaitza neskatxa batengan! [...] Har bezate bada euskaldunek neskatxa baten emaitza edo presente hau. Gauza onik badago, esan dezatela inorena dela, ez nirea; okerrik badakuste egotzi niri gainera; berdin arteak ez du emango sagarrik. [...] Zortzi urte nituenean, ikusirik nire neba edo anaia ikasten hasi zela gure osabarekin latinezko hizkera, jarri zitzaidan buruan ikasi behar nuela nik ere. Hala, buruari neke gogorrik eman gabe, loari bere orduak emanda, eta zigor zaurigarriaren beldurrik ez nuela, jolasez bezala, irten nuen nire asmoarekin.
Entzun hemen: Imanol Epelde, Etxepare Rap proiektua, Bizenta Mogelen hitzaurrea.
MOGEL, Bizenta A. (1963). Ipui onak. Donostia: Auspoa Liburutegia 28. (37).
IKUS HAU ERE
ORTEGA, Hektor (2018). «Bizenta Mogel, Abandoko emakume idazlea», Gomutan. Bilboko historiaren atal ezezagunak. Bilbo: Erroa. Audioa, hemen.
KALTZAKORTA, Xabier (1992). Bizenta Mogel. Bidegileak bilduma. Gasteiz: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia.